September 2021

30-08-2021

Altijd op zoek naar de mens achter het boek (deel 1)

De komende maanden volgt op deze website in gedeelten het verhaal van de 83-jarige Kor Boven. Hij bezocht tot nu toe in zijn leven bijna 600 schrijvers van boeken. En er staan nog meer te signeren boeken - én dus te ontmoeten mensen - op zijn bucketlist. De erudiete, geboren en getogen Oost-Groninger is altijd nieuwsgierig naar de persoon achter hetgeen hij of zij publiceert. Het leverde de vitale tachtiger interessante contacten op met zowel de plaatselijke huis-tuin-en-keukenschrijver als met (internationaal) schrijvende grootheden. De in Castricum woonachtige Boven ontmoette gevierde auteurs, beroemde sporthelden, spraakmakende politici, bekende presidenten en zelfs een Nobelprijswinnaar in binnen én buitenland. Waarom lukte het Kor Boven altijd een handtekening te bemachtigen en wat drijft hem? Is het in dit geval: wie goed doet, goed ontmoet? Zeggen zijn keuzes iets over hemzelf? En waarom ontroert het gesprek dat Boven had met de in 2005 overleden joods-Oostenrijkse nazi-jager Simon Wiesenthal hem nu nog? Kortom: het verhaal van de oud-supporter van voormalig profvoetbalclub Veendam is op zichzelf al een boek waard!

Deze maand het eerste deel van Kor Boven z’n verhaal over een geelzwarte paraplu, een lekke bal, dichte hekken en meer.

Een geelzwarte paraplu en een lekke bal

Als ik mijn opnameapparaatje installeer, zegt Kor Boven: ‘Van al mijn contacten, gesprekken en bezoekjes leg ik iets vast op de gevoelige plaat. Toen ik een keer een foto wilde maken van een signerende beroemdheid bleek mijn batterij in mijn camera leeg te zijn. Wist ik veel dat er batterijtjes inzaten. Gelukkig waren we ergens in een appartement en bevonden zich beneden allemaal winkels. Kon ik snel even een nieuw batterijtje kopen.’ Mijn openingsvraag heeft te maken met zijn nog steeds aanwezige liefde voor voormalig betaald voetbalclub Veendam. Waar komt dat vandaan?

Boven: ‘Toen ik drie jaar geleden bij je was, ben ik de dag erop naar het stadion gegaan. Het regende en er werd gevoetbald. Het was vies, miezerig weer. Er liep een mevrouw met een paraplu. Ik vroeg aan haar: waar kan ik die kopen? Ze zei dat ik maar even mee moest lopen en ik kreeg een geelzwarte paraplu van haar. Bijzonder aardig. We raakten in gesprek over het voetbal van vroeger. Er kwam een jongeman bij ons gesprek staan. Ik meen dat hij tegenover jullie woonde. Die zei: ik heb nog iets leuks voor je, een gesigneerde bal van Veendam. Voorzien van handtekeningen met onder andere die van Henk Nienhuis. Ik heb die bal nu bij me, want hij is lek. Ik ben overal al geweest. Zelfs bij de voetbalclub in Castricum. Wat doen jullie met lekke ballen? Waar laat je die repareren? Er werd me verteld dat ze die gewoon weggooien. Maar ja, deze Veendam-bal gooi ik niet weg. Nooit. Dus ben ik naar een schoenmaker geweest. Die kon me ook niet helpen. Dat ik het maar bij een zadelmakerij moest proberen. Het schijnt dat deze bal van een firma uit Winschoten is. Daar ga ik naartoe met de vraag of ze de binnenbal kunnen laten repareren. Het gaat me natuurlijk om de buitenkant met al die handtekeningen. Deze wil ik graag in goede staat houden en bewaren. Want weg gaat-ie niet.’

Daarna haal ik koffie en krijgt Kor op z’n telefoon een nieuwsbericht van het Noordhollands Dagblad: ‘Honderden belangstellenden bij afscheid Peter R. de Vries.’ Ondertussen vraagt Kor me waar de Voormolenstraat in Veendam is. Hij wil aansluitend graag een bezoekje brengen aan oud-Veendamvoetballer Afinus de Vries. ‘Hij wil vast ook wel een handtekening in jouw boek zetten. Een sympathiek iemand. Ook een goede voetballer.’ Het bruggetje naar z’n warme gevoelens voor de Veendammer voetbalclub is gemaakt.

Dichte hekken

‘Kijk, waar wij vroeger woonden hadden we verschillende mogelijkheden. Je had de Winschoter voetbalverenigingen Bato, WVV én Veendam. Vanuit mijn woonplaats Heiligerlee gingen we weleens uit in Veendam. Ik ben geboren in 1938. Ja, naar Winschoten gingen we ook. Toch kwam ik via verschillende contacten veel in Veendam. Later raakte ik ook betrokken bij De Stormvogels: het wielrennen in de Parkstad. De trek naar Veendam was kortom groter. Ik vond het gewoon leuk om het eerste elftal van Veendam te volgen. Ik ging samen met mijn zwager sowieso naar alle thuiswedstrijden. Ik denk dat ik een jaar of zeventien was toen we voor het eerst op de fiets naar De Langeleegte gingen. Dan hebben we het over het seizoen 1955-1956. Ik kan me één keer goed herinneren. Het was in de winter. Ik kom aan bij De Langeleegte. Hekken dicht. Bleek de wedstrijd te zijn afgelast. Ik was me toch koud. Volgens mij moesten ze tegen NAC. Mijn grootmoeder was bij ons in Heiligerlee op visite. Nou, toen kwam ik helemaal verkleumd thuis. Oma vroeg of ik een mooi uitstapje had gehad. Maar ik baalde verschrikkelijk. Tja. Even een frisse neus halen. Ach, het was gewoon ontzettend jammer dat er geen wedstrijd was.’

‘Later ging ik met m’n zwager met de auto. Dan gingen we ook wel naar uitwedstrijden. Als ze bijvoorbeeld tegen Zwolsche Boys of Zwartemeer speelden. Daar reden we gewoon naartoe. Toen onze oudste zoon een jaar of vijf was ging hij ook mee. Dat ging door tot zo ongeveer seizoen 1972-1973. We vertrokken naar Noord-Holland. Toch bleef ik van een afstand via radio, tv en krant de verrichtingen van profclub Veendam volgen. Ach, het doet me nog altijd pijn dat het profvoetbal in Veendam uiteindelijk gestopt is. Je mist het toch. Dat het er niet meer is. Ik had het er met Henk Kok ook nog over. De Langeleegte was een begrip. Dan moet ik altijd weer denken aan die begintijd met voetballers als een Max Rosies, Jan Blijham, Jetze Pascal, Rikkert La Crois, Paul Amara en Jurrie Koolhof later. Nou ja, al dat soort jongens. Ze kwamen van WVV, Veelerveen en andere omliggende plaatsen. Je had Leo Stemkens. Tja, waar kwam die vandaan?’ Deze Stemkens kwam oorspronkelijk uit Limburg totdat het gezin zich vestigde in Zuidlaren. Daar meldde betonvlechter Leo zich aan bij de gelijknamige voetbalvereniging. In 1956 trok Veendam hem aan maar de snelle rechtsbinnen veroverde in drie seizoenen nooit een vaste basisplaats. Kor Boven vervolgt: ‘Max Rosies was een mooie, sierlijke voetballer. Het was een heer in z’n hele doen en laten. Kijk, Jan Blijham was weer anders. Die nam soms de bal én de man. Hij had in het veld met z’n tegenstander weleens iets te verrekenen. Ook zonder bal. Jazeker was Jan ook een goede voetballer. Bij WVV had je Oeseburg. Dat was meer een robuuste speler.’

‘Maar Veendam is een club die in je hart blijft zitten.’

Volgende maand het tweede deel van Kor Boven z’n verhaal over zijn liefde voor het lezen, Dries van Agt aan de lijn, een presidentiële ontmoeting op een museumtrap en meer.

Kor Boven

Kor Boven in 2018 met bal en paraplu voor de kantine van Veendam 1894. Rayner Sterenborg en Ans Schrik bezorgden de Castricummer de geelzwarte memorabilia. Kor Boven: ‘Veendam is een club die in je hart blijft zitten.’ (Foto uit archief Kor Boven)

Harry Walstra

Hij is een echte liefhebber van het spelletje en schrijver van een aantal prachtige voetbalboeken. Harry Walstra is namelijk de auteur van enkele mooie biografieën waaronder die van de voetbaliconen Arjen Robben, Robin van Persie en Rinus Israël. Ook publiceerde hij een paar juweeltjes over de Stadionclub Feyenoord. Ondanks de grote afstand tot De Kuip is de in Sneek woonachtige Walstra van jongs af aan Feyenoord-supporter. Als voetballiefhebber is de geboren en getogen Fries - met een kort uitstapje naar Emmen - echter breed georiënteerd en heeft hij zelfs iets met Veendam en De Langeleegte. Zijn zwager is namelijk werkzaam in de Parkstad en heeft aan De Langeleegte gewoond. Vandaar dat hij er weleens kwam.

Jaren geleden zocht hij contact met me toen hij bezig was met een voetbalverhaal en iets wilde weten over de legendarische bekerwedstrijd SC Veendam-Feyenoord (2-1, 1977). Daarna hebben we contact gehouden. De organisator en initiatiefnemer van de semi-interland Noord-Nederland tegen Noord-Duitsland, in 2019 gespeeld op De Oude Meerdijk in Emmen, was me behulpzaam bij mijn laatste boek ‘De Langeleegte huilt, waar het eens weer zal lachen…’. Ik schafte zijn laatste boek ‘Feyenoord in woorden en beelden’ aan. Het is een historische reis door de Feyenoord-tijd van 1959 tot en met 1990 aan de hand van prachtige actiefoto’s en bijbehorende verhalen van iconen als Kees Rijvers, Henk Wery, Rinus Israël, Wim Rijsbergen, Peter Houtman, Bennie Wijnstekers en Arnold Scholten. Het is werkelijk een genot om dit boek te lezen en te bekijken. Een nostalgische voetbalreis.

Tijdens onze fietsvakantie in Gaasterland brachten we een bezoek aan Sneek én Harry Walstra. Ik mocht hem mijn laatste boek overhandigen en Harry signeerde zijn jongste publicatie voor me. ‘Van een liefhebber, vóór een liefhebber!’ We spraken af dat hij in de toekomst een keer een tegenbezoek zal brengen aan Veendam en De Langeleegte.

Harry Walstra

Op bezoek bij schrijver Harry Walstra (rechts) in Sneek. Als échte voetballiefhebbers wisselen we boeken uit. Walstra: ‘Zeker heb ik iets met Veendam en De Langeleegte.’ (Eigen foto)

Herhaalde oproep

Ik vorder gestaag met het onderzoeken van de Fleurke-familiegeschiedenis. Hierbij doe ik nogmaals een oproep aan een ieder die me eventueel verder kan helpen om deze familiehistorie vast te leggen. Het zij met mooie verhalen en/of documentatiemateriaal zoals historische foto’s, aktes en andere interessante bronnen. Iemand die iets weet, mag contact met me zoeken. Ik zou dat erg op prijs stellen.